Verbod op export makaken opnieuw van kracht in Maleisië

08-06-2008 Hilary Chiew, The Star - Maleisië

Maleisië: Het Kabinet heeft opnieuw het exportverbod op de beschermde langstaart makaak ingesteld, daarmee een einde makend aan maandenlange onzekerheid over het lot van de rond 250.000 ‘stedelijke’ apen. Deze dieren zijn gewild als exotisch voedsel in Oost Azië en als proefdieren in laboratoria in het Westen.

Het in mei genomen Kabinetsbesluit wordt bevestigd door minister Datuk Douglas Uggah Embas van het ministerie van Natuurlijke Hulpbronnen en Milieu: ‘Het besluit is genomen om een eerder genomen besluit het verbod op te heffen, terug te draaien. Daarbij is rekening gehouden met argumenten en inzichten van diverse organisaties. Een Kabinetsstuk over hoe om te gaan met het mens-makaak conflict, vooral in de stedelijke gebieden, was ook toegevoegd en goedgekeurd. Een toewijzing van 1.6 miljoen ringgit (RM) is gedaan aan Perhilitan (Departement van Wild en Nationale Parken: om het conflict op te lossen door herplaatsing of doden van de ‘problematische’ apen. Perhilitan presenteert een actieplan aan het ministerie volgende week.’

Er was felle oppositie van dierenrechten- en milieuorganisaties toen het verbod in juni 2007 werd opgeheven. Douglas’ voorganger Datuk Seri Azmi Khalid stelde voor het 23 jaar oude verbod op te heffen daarbij wijzend op de overlast en het gevaar dat de apen veroorzaakten door in kleine stukjes bos in de steden te leven. Later gaf Azmi toe aan de eisen van critici en ging ermee akkoord om het verbod in te stellen, maar hij kwam er niet aan toe om het verzoek neer te leggen bij het Kabinet vanwege de algemene verkiezingen.

Terwijl de kwestie in het ongewisse was werden wel rond 2000 makaken gevangen door een bedrijf. De apen werden ondergebracht in een onderkomen van de exporteur in Ulu Piah, Perak, tot de dag van transport.Volgens Douglas is Perhilitan geïnstrueerd om een systematische vrijlating van de gevangen makaken in de jungle mogelijk te maken.

Dat besluit werd verwelkomd door de voorzitter van de Maleisische ‘Animal Rights and Welfare Association (Roar), N. Surendran, die het protest had geleid. Volgens hem was het besluit een eerste stap in de richting van een meer menselijke manier om het conflict mens - wilde dieren te benaderen.

Surendran: ‘Behalve herplaatsing, dat eigenlijk verplaatsing van het probleem is naar een ander gebied, zouden de autoriteiten sterilisatie van de apen moeten overwegen om de populatie te reguleren. Doden zou de laatste optie moeten zijn en bestaande groene ruimten moeten met rust gelaten worden en gezien worden als buffer zones tussen menselijke bebouwing en de leefomgeving van het wild. Exporteren van makaken mag in geen enkel opzicht een optie zijn. Ons wild mag nooit geëxporteerd worden om alleen maar geldelijk gewin te verkrijgen.’

Volgens statistieken van het ‘Wildlife Department’ bevindt 1/3 van alle 742.000 langstaart makaken in het land zich in stedelijke gebieden, inclusief Kuala Lumpur. De export van makaken werd in 1984 door de regering verboden toen bleek dat de populatie tussen 1957 en 1975 met 25% was gedaald. In die jaren was er geen toezicht op de handel in de dieren en de apen werden routinematig gevangen om geëxporteerd te worden naar keukens in Oost-Azië en dierproeflaboratoria in het Westen.